Ghi chú về tài liệu tham khảo và bố cục

 

Cuốn sách này là một cuốn sách đề thảo luận ư kiến, với mục đích chỉ đè xướng ra mà không kết thúc các cuộc thảo luận. V́ thế tác giả, do thời giờ eo hẹp, đă tự cho phép bỏ qua phần chú thích sau mỗi chương. Sự thiếu sót này là do điều kiện biên soạn cuốn sách : tác giả, v́ không thề dành một khoảng thời gian liên tục đề viết, đă phải lập trước một bố cục, sau đó viết dần dần từng chương một trong ṿng bốn năm, trung b́nh mỗi ngày một vài giờ, đôi khi trên xe lửa hoặc máy bay. Cách viết như vậy không cho phép ghi chú tỉ mỉ những tài liệu trích dẫn. Bù lại, những trích dẫn quan trọng đă được ghi ngay trong các bài viết, như độc giả có thề nhận xét.
V́ là một cuốn sách ư kiến, và hơn nữa ư kiến cá nhân, nên việc liệt kê tài liệu lại càng khó. Tác giả viết với kiến thức và suy tư cá nhân của ḿnh cho nên nếu muốn liệt kê hết các tài liệu đă ảnh hưởng trực tiếp hay gián tiếp lên cuốn sách th́ có lẽ phải liệt kê hết tủ sách của ḿnh. Điều này không phải chỉ khó mà c̣n không thể làm được v́, một mặt, có những tài liệu, như báo chí, tác giả đă tự ư hủy bỏ v́ không có chỗ lưu giữ và, mặt khác, có những biến cố đă khiến tác giả nhiều lần mất tất cả hay gần hết tủ sách.
Trong những trích dẫn về Khổng Giáo, tác giả sử dụng bản Luận Ngữ do Nguyễn Hiến Lê biên soạn và nhà xuất bản Văn Nghệ (Nam Cali, Mỹ) phát hành, có đối chiếu với các bản nghiên cứu Luận Ngữ bằng tiếng Pháp của Bùi Đức Tín (Pierre Gastine) và Anne Cheng. ở đây xin lưu ư độc giả là tác giả không đồng ư với phần lớn những giải thích về Khổng Giáo và Khổng Tử trong các lác phẩm này. Theo tác giả, Luận Ngữ và Khổng Tử cần được hiểu theo bối cảnh xă hội Trung Quốc thời Xuân Thu Chiến Quốc trong khi các tác phẩm nói trên thường vô t́nh giải thích theo những quan niệm về Nho Giáo được h́nh thành rất lâu sau giai đoạn này. Phần lớn các số liệu về thế giới được lấy từ những nguồn tài liệu được cập nhật hóa hàng năm sau đây:
- Encyclopedia Universalis (Encyclopedia Universalis, Paris),
- Etat du Monde (Edition de la Découverte, Paris),
- Bilan Economique ét Social (của nhật báo Le Monde, Pháp),
- The World Almanac (Houghton, Miftline Company, Hoa Kỳ),
The World Bank anual Report (do Ngân Hàng Thế Giới phát hành hàng năm).
V́ Tổ Quốc An Năn là một cuốn sách để thảo luận về ư kiến nên tác giả đă ít dùng những tài liệu thống kê. Các số liệu được đưa ra thường là những con số có ư nghĩa quan trọng đặc biệt v́ thế độc giả có thề tin là chúng đă được kiểm chứng một cách thận trọng.
Về bố cục, cuốn sách này gồm năm phần. Mỗi phần gồm một số chương, trong cùng một chủ đề. Độc giả ít thời giờ có thề đọc từng chương một cách độc lập với nhau, nhưng cách đọc đúng nhất vẫn là đọc theo thứ tự của cuốn sách v́ trong mỗi chương tác giả coi như độc giả đă nắm được ư của phần trước. Tuy được viết thành những chương ngắn nhưng Tổ Quốc Ăn Năn không phải là một tuyển tập những bài nghị luận mà là một cuốn sách.